Liberalizmy

Stanisław August interesuje się miejską kulturą i projektowaniem, za jego panowania Warszawa niebywale się rozwija, zaś mieszczanie po raz pierwszy zaznaczają i zdobywają swoją podmiotowość polityczną. Czarna procesja mieszczan i Konstytucja 3 Maja są zwieńczeniem tego procesu. Podczas insurekcji kościuszkowskiej zradykalizowane mieszczaństwo szło najdalej w żądaniach, tworząc frakcję polskich jakobinów, wieszającą targowiczan i żądającą konstytucji nawet bez króla.

W zbiorze Gabinetu Rycin oprócz planów i projektów architektonicznych znajduje się szereg innych dokumentów związanych z życiem miejskim tamtego czasu, z rozwojem kapitalizmu. Seria wizerunków miejskich „wywoływaczy” pokazuje handlarzy – skupionych na własnym przekazie sprzedawców towarów, kultury i politycznych idei. Przestrzeń, w której odnajdujemy te postaci, to prototyp współczesnego wolnego rynku, miejsce, w którym krzyżują się rozmaite głosy. Od „wywoływaczy” do Szarego Człowieka jesteśmy świadkami nieustającego ruchu w sferze publicznej, nieustającego „wywoływania” – do roli konsumenta lub do roli obywatela.